A. Verwerking Perspectiefnota 2026-2029

Verzoeken het college:
-Een voorstel uit te werken voor het aanjagen en ondersteunen van een duurzaam luchtvaartcluster bij Lelystad Airport;
- Dit voorstel uiterlijk eind maart 2026 aan Provinciale Staten voor te leggen;
- Voor de uitwerking, onderzoek en uitvoering van het voor te leggen voorstel maximaal € 500.000 te reserveren in het oormerk R009149 “Financiële ruimte initiatieven PS’ in de Brede Bestemmingsreserve.

Constaterende dat:
- De provincie Flevoland op zoek is naar economische ontwikkelingen die aansluiten bij de verduurzaming van mobiliteit;
- Lelystad Airport ruimte en potentie biedt voor innovatieve toepassingen op het gebied van duurzaam vliegen;
- eerdere clusterontwikkeling, zoals het composietencluster, mede dankzij provinciale inzet tot succesvolle innovatie-ecosystemen heeft geleid.

Overwegende dat:
- vormen van duurzaam vliegen, zoals elektrisch en waterstofgedreven luchtvaart, zich snel ontwikkelen en vestigingskansen bieden voor innovatieve partijen;
- de ontwikkeling van een luchtvaartcluster bij Lelystad Airport, Flevoland kan positioneren als proeftuin voor schone mobiliteit en technologische innovatie;
- een provinciale bijdrage de samenwerking tussen bedrijfsleven, kennisinstellingen en overheid sterk kan bevorderen.

Verzoeken het College:
- Het voorgenomen voorstel voor een subsidieregeling voor thuis- en buurtbatterijen uit te breiden tot een totaalbudget van € 4 miljoen;
- Voor dit bedrag een breed maatregelenpakket te ontwikkelen, gericht op innovatieve decentrale oplossingen voor netcongestie, waaronder:
o Thuisbatterijen;
o Buurtbatterijen en collectieve opslag;
o Lokale energiehubs en slimme netoplossingen;
o Samenwerkingsmodellen tussen overheden, netbeheerders, bedrijven en bewoners;
- Daarbij specifiek te borgen dat de regeling bijdraagt aan zowel het verminderen van netcongestie als het structureel verlagen van de energielasten voor inwoners;
- De extra middelen te dekken uit het ongeoormerkte deel van de brede bestemmingsreserve (BBR);
- Provinciale Staten hierover te informeren bij de uitwerking en in Q3 2026 terug te koppelen over de voortgang.

Constaterende dat:
- Netcongestie in Flevoland grote gevolgen heeft voor inwoners, bedrijven en de energietransitie;
- Batterijopslag, energiehubs en andere decentrale oplossingen bijdragen aan het verzachten van netcongestie én aan verlaging van de energielasten;
- Er bij inwoners, energiecoöperaties en bedrijven animo bestaat om deze oplossingen versneld toe te passen, maar dat hiervoor extra stimulans en ondersteuning nodig is.

Overwegende dat:
- De provincie met gerichte inzet op decentrale energieopslag en slimme netoplossingen direct bijdraagt aan het oplossen van netcongestie;
- Een brede aanpak met ruimte voor zowel thuisbatterijen, buurtbatterijen als collectieve energiehubs meer impact zal hebben dan een smalle regeling;
- Extra middelen versnelling en schaalvergroting mogelijk maken.

Verzoeken het college:
- zich bij het Rijk, in IPO-verband en op alle andere mogelijke manieren actief en met hernieuwde inzet sterk te maken voor structurele verbetering van de N50;
- daarbij specifiek aandacht te vragen voor de doorstroom en verkeersveiligheid van de N50;
- Provinciale Staten bij de behandeling van de Programmabegroting van 2026 te informeren over de te nemen acties.

Constaterende dat:
- de N50 al jarenlang een knelpunt is voor Flevoland op het gebied van doorstroming en verkeersveiligheid;¹
- regelmatig in de Provinciale Staten van Flevoland aandacht is gevraagd voor de verbetering van de verkeersveiligheid van dit traject;
- in een door Arcadis uitgevoerd onderzoek (2022) geconcludeerd is dat ‘de N50 op meerdere trajecten aanzienlijke verkeersveiligheidsrisico’s kent, veroorzaakt door structurele tekorten in het wegontwerp die leiden tot risicovol rijgedrag en (frontale) ongevallen’;
- ondanks eerdere toezeggingen en hoopgevende signalen in de Voorjaarsnota 2025 van het Rijk géén concrete stappen gezet zijn om het probleem structureel aan te pakken.

Overwegende dat:
- de N50 een vitale verkeersader vormt als het gaat om de economie, mobiliteit en leefbaarheid van Flevoland;
- de verkeersveiligheid van de N50 tot structurele zorgen leidt bij inwoners en hulpdiensten;
- het van belang is dat de provincie Flevoland zich samen met de betrokken gemeentes en provincie actief en zichtbaar blijft inzetten voor verbetermaatregelen op dit traject met betrekking tot doorstroom en verkeersveiligheid.

Verzoeken het college:
- Om bij de Programmabegroting 2026 concrete voorstellen aan Provinciale Staten voor te leggen voor het (gedeeltelijk) laten vrijvallen van de jaarlijkse reservering voor de BBR ten gunste van de stelpost nieuw beleid;
- Om gelijktijdig een actualisatie van de provinciale reserves en voorzieningen uit te voeren, waarbij kritisch wordt bezien of aanwezige middelen nog in verhouding staan tot de actuele risico’s en beleidsprioriteiten;
- Om op deze wijze de meerjarige begrotingsruimte te versterken, met het oog op het kunnen inspelen op toekomstige opgaven in een veranderlijke wereld;
- Hierover te rapporteren aan Provinciale Staten voorafgaand aan de behandeling van de Programmabegroting 2026.

Constaterende dat:
- De Perspectiefnota 2026-2029 laat zien dat Flevoland geconfronteerd wordt met toenemende financiële onzekerheden en een meerjarig negatieve begrotingsruimte.

Overwegende dat:
- We leven in een onvoorspelbare wereld waarin geopolitieke spanningen, economische ontwikkelingen en maatschappelijke veranderingen sneller op ons afkomen;
- Het huidige en een toekomstig college structurele financiële ruimte moeten hebben om in te spelen op de veranderingen en ontwikkelingen;
- Het verstandig is om in te zetten op het realiseren van flexibele en wendbare overheidsfinanciën, waarbij een solide financiële huishouding hand in hand gaat met de ruimte om gericht te investeren;
- De actualisatie van reserves en voorzieningen noodzakelijk is om deze beter te laten aansluiten op actuele risico’s en prioriteiten;
- Door vrijval van de standaard reservering voor de BBR en actualisatie van reserves er meer meerjarige begrotingsruimte ontstaat om structureel in te zetten op provinciale prioriteiten.

Verzoeken het college:
- Samen met gemeenten in te zetten op de uitwerking én implementatie van passende MaaSoplossingen per gemeente, waarbij lokaal maatwerk centraal staat;
- In gemeenten waar al MaaS-oplossingen bestaan, te zorgen voor betere bekendheid en gebruik onder inwoners;
- De Pilots te evalueren, en vast te implementeren (of na aanpassing daarvan);
- Provinciale Staten uiterlijk in Q1 2026 te informeren over de stand van zaken per gemeente en het vervolgtraject voor verdere implementatie, als het begrote budget niet toereikend blijkt te zijn een extra financiële bijdrage bij de begroting 2026 te vragen aan de Staten.

Constaterende dat:
- De provincie werkt aan een integrale mobiliteitsaanpak waarbij ook Mobility as a Service (MaaS) een rol speelt;
- Gemeenten als Zeewolde, Dronten, Noordoostpolder en Urk ieder een eigen ruimtelijke structuur en mobiliteitsbehoefte kennen;
- In sommige gemeenten al MaaS-initiatieven bestaan, maar deze nog beperkt bekend zijn onder inwoners;
- Er nu pilots uitgevoerd worden m.b.v. terug geïnd geld van de OVconcessie.

Overwegende dat:
- Goed functionerende én toegankelijke mobiliteitsoplossingen per gemeente bijdragen aan bereikbaarheid, leefbaarheid en zelfredzaamheid;
- Door Openbaar vervoer goed beschikbaar en bereikbaar te maken de druk op de wegen het autogebruik afneemt,
- Het belangrijk is om inwoners bekend te maken met bestaande MaaS-oplossingen waar deze al beschikbaar zijn;
- Maatwerk per gemeente nodig is om aan te sluiten op de specifieke lokale behoefte en ruimtelijke context;
- Door de landelijke bezuinigingen op het O.V de experimenteerruimte van de Provincie sterk vermindert is.

Verzoeken het college:
- Een Regioplan laaggeletterdheid 2026- 2030 te initiëren vanuit de samenwerkingsgedachte met de verschillende regionale partners en daarbij de evaluatie van het Regioplan 2021-2024 te betrekken.

Constaterende dat:
- laaggeletterdheid een breed maatschappelijk probleem is dat deelname aan onderwijs, werk en samenleving belemmert en het welbevinden van het individu beÏnvloedt;
- verbetering van basisvaardigheden essentieel is voor brede welvaart en economische slagkracht in Flevoland;
- de provincie Flevoland heeft geïnvesteerd in het Regioplan Laaggeletterdheid 2021-2024;
- de evaluatie van dit Regioplan zojuist is afgerond.

Overwegende dat:
- investeren in taal- en basisvaardigheden de arbeidsmarktkansen van inwoners vergroot en daarmee de concurrentiekracht van de regio versterkt;
- de doelstellingen van het actieplan Regioplan goed aansluiten bij de ambities van de Flevolandse Sociale Agenda;
- ook nieuwe generaties zullen zijn die extra ondersteuning nodig zullen hebben;
- er uit het werkveld en uit de evaluatie van het Regioplan 2021-2024 positieve signalen zijn;
- er een structuur zoals een Regioplan wenselijk is voor borging en vooruitgang van activiteiten en resultaten.

Verzoeken het college:
- In de verdere uitwerking van de Perspectiefnota 2026 een extra bedrag van € 4 miljoen op te nemen ten behoeve van de uitvoering van de ULG, gericht op de ambities verwoord in het ambitiedocument en de visie op landbouw voor het landelijk gebied van Flevoland;
− Deze middelen in te zetten voor maatregelen die bijdragen aan een toekomstgericht, duurzaam, innovatief en veerkrachtig landelijk gebied;
− Dit bedrag te dekken uit het ongeoormerkte deel van de brede bestemmingsreserve;
− Provinciale Staten voor het einde van 2025 te informeren over de voorgenomen inzet van (een deel van) deze middelen, inclusief een nadere onderbouwing en een voorstel voor uitvoering.

Constaterende dat:
- Provinciale Staten op 28 mei 2025 de Visie op Landbouw 2050 hebben vastgesteld;
− de uitvoering van deze visie plaatsvindt binnen de Uitvoeringsaanpak Landelijk Gebied (ULG), waarin de landbouwvisie als belangrijk bouwblok is opgenomen;
− de ULG beoogt om opgaven rond landbouw, natuur, water, klimaat en leefomgeving integraal en in samenhang aan te pakken.

Overwegende dat:
- innovatieve oplossingen vanuit de agrarische sector cruciaal zijn om de doelen van de landbouwvisie te realiseren;
− De Boerderij van de Toekomst hier een belangrijke bijdrage kan leveren in deze innovatieve oplossingen;
− een robuuste bodem- en waterkwaliteit, een veerkrachtige landbouw en gebiedsgerichte samenwerking belangrijke voorwaarden zijn voor een toekomstbestendig landelijk gebied;
− de huidige financiële kaders onvoldoende ruimte bieden om deze onderdelen krachtig te ondersteunen;
− de brede bestemmingsreserve ruimte biedt voor gerichte investeringen in provinciale prioriteiten.