Infrastructuur en mobiliteit zijn wettelijke taken van onze provincie. Een goede bereikbaarheid is een basisvoorwaarde voor de (economische) ontwikkeling van een samenleving. Voor Flevoland geldt dit in het bijzonder, gelet op de afhankelijkheid van werkgelegenheid op het vaste land. Het gaat dan met name om de schakelfunctie in de stedendriehoek Amsterdam – Almere – Utrecht, de as Alkmaar – Zwolle en de verbinding met Noord Nederland.
Het op 13 juli 2022 door PS vastgestelde 'Programma Mobiliteit en Ruimte' geldt als richtinggevend kader voor onze inzet, met als beoogd resultaat een slim, schoon en solide mobiliteitssysteem. We richten ons op het realiseren van een duurzame mobiliteitsketen om van deur tot deur te reizen. Door stijging in de kosten staat de verhouding tussen ambitie en middelen onder druk. In 2026 zullen stevige keuzes moeten gemaakt om dit te herstellen. Dit kan zelfs betekenen dat realisatie van projecten niet door kan gaan.
Openbaar vervoer en vraaggerichte mobiliteitsdiensten
Het bieden van openbaar vervoer is een wettelijke taak voor provincie Flevoland. Dit doen we als concessieverlener voor het regionale busvervoer in provincie Flevoland, exclusief Almere. Voor Almere heeft de provincie deze verantwoordelijkheid gedelegeerd naar de gemeente.
We zien onze verantwoordelijkheid voor openbaar vervoer ruimer dan concessieverlening en -beheer. We willen een beschikbaar, toegankelijk en betaalbaar vraaggericht mobiliteitssysteem bestaande uit publieke en private mobiliteitsdiensten die toekomstbestendig zijn en meebewegen met de groei van Flevoland.
Daartoe werken we aan de toekomst van publieke mobiliteit. Daarin worden openbaar vervoer, FlexRRReis (flexvervoer) en nieuw te ontwikkelen deelvervoeroplossingen aan de reizigers als één samenhangend publiek vervoersysteem aangeboden, met MaaS (Mobility as a Service) als digitale facilitator voor plannen, boeken en betalen. Dit bevordert een slimme, duurzame mobiliteitsketen van deur tot deur, wat de bereikbaarheid van (landelijke) gebieden verbetert en een alternatief biedt voor de privéauto. In 2026 maken we de stap naar de eerste provinciale deelvervoeroplossingen.
Rijksinfrastructuur en spoorvervoer
Voor een toekomstbestendig mobiliteitssysteem, passend bij de woningbouwambities, moeten we met het Rijk vervolgafspraken maken over realisatie van verbetering van rijksinfrastructuur en spoorverbindingen. Dit gaat onder andere om de IJmeerverbinding, de Lelylijn, verbreding van de A6, A27 en N50 en implementatie van het 'Programma Hoofdfrequent Spoor' (PHS) SAAL. PHS SAAL beoogt het rijden van meer treinen tussen Schiphol, Amsterdam, Almere en Lelystad (SAAL) in 2033. Voor het goederenvervoer gaat het onder andere over een goederencorridor Noordoost Nederland en verbreding van de sluis, bruggen en vaargeulen bij Kornwerderzand.
Provinciale infrastructuur
De provincie is wettelijk verantwoordelijk voor de aanleg en het onderhoud van provinciale (vaar)wegen, fietspaden en bruggen, calamiteitenmanagement en gladheidsbestrijding en de vergunningverlening (voor werkzaamheden en evenementen).
Voor het beheer en onderhoud hebben PS op 29 mei 2024 'Strategisch-Uitvoerings Programma beheer en onderhoud infrastructurele kapitaalgoederen 2024-2027' (SUP 3.0) vastgesteld. Hierin zijn de uitgangspunten en kaders vastgesteld, waarbinnen GS invulling geven aan haar zorgplicht voor het beheer en onderhoud van de bestaande en toekomstige provinciale infrastructuur.
Jaarlijks stellen GS een 'Meerjarenprogramma Beheer en onderhoud en Vervangingsinvesteringen Infrastructuur' (MBVI) vast. Met de uitvoering van dit MBVI wordt bij onderhoudsprojecten invulling gegeven aan participatie, innovatie en resultaatgerichtheid en een integrale belangenafweging. Het MBVI voor de periode 2027-2031 is als bijlage bijgevoegd bij deze begroting.
Investeringsprojecten
Grote aanpassingen aan en investeringen in de provinciale infrastructuur zijn geprogrammeerd in het ‘Programma Mobiliteit en Ruimte’. De aanleg van nieuwe infrastructuur kent doorgaans een lange doorlooptijd. We gaan uit van een voorbereidingstijd van meerdere jaren voor de cyclus van verkenning, planuitwerking tot realisatie. In 2026 komt één van deze projecten in uitvoering, namelijk de doorrijfietsroute van Almere naar Lelystad.
Jaarlijks wordt een kredietoverzicht over de voortgang van de investeringen uit het 'Programma Mobiliteit en Ruimte' als bijlage bij de programmabegroting aangeboden. Sinds de start van het ‘Programma Mobiliteit en Ruimte’ zijn de kosten flink gestegen. Hoge inflatie en onverwachte technische eisen zorgen vooral bij dergelijke grote projecten voor financiële problemen. De balans tussen ambitie en middelen, zoals vastgesteld in het ‘Programma Mobiliteit en Ruimte’, is niet meer houdbaar. Daarom zullen er keuzes moeten worden gemaakt.
Ontwikkelingen op het gebied van veiligheid en doorstroming
We hanteren een proactieve, risicogestuurde aanpak om een ‘continu dalende trend in het aantal ernstige verkeersslachtoffers’ te bewerkstelligen, met de ambitie om het aantal ernstige ongevallen met 50% te verlagen in 2030, en ‘nul verkeersdoden in 2050’. Daartoe stellen we in samenwerking met de gemeenten en maatschappelijke partners een regionaal verkeersveiligheidsplan 2026-2030 op, realiseren we verkeersveiligheidsmaatregelen op de provinciale wegen en fietspaden en voeren we verkeersveiligheidscampagnes uit.
Voor een efficiënt gebruik van de infrastructuur werken we aan de doorontwikkeling van verkeersmanagement op basis van de beschikbaarheid van mobiliteitsdata.